Recensies

Het bevuilde nest

Drs. Martijn Stöfsel, klinisch psycholoog-psychotraumatherapeut en docent:

'Een zeer indrukwekkend boek over een kwetsbaar onderwerp, vroegkinderlijke traumatisering. Beschreven in een mooie mengeling van het levensverhaal van Astrid en informatie over de gevolgen van vroegkinderlijke traumatisering op het opgroeien van een kind en het gezinssysteem. De vormgeving met kunstfoto's en prachtige gedichten zijn ook heel bijzonder en zeer verzorgd.'

Dr. René Gruythuysen, onderzoeker en postacademisch docent kindertandheelkunde en cariologie:

‘Het bevuilde nest van José Al. De auteur is er in geslaagd de complexe problematiek van kinderen die opgroeien in een onveilige thuissituatie op indringende wijze voelbaar te maken voor de lezer. Bij vluchtig doorlezen lukt dat niet. Pas door herlezing van bepaalde hoofdstukken ga je steeds beter begrijpen wat een onveilige situatie met het kind en zijn omgeving doet. Het boek zou binnen Jeugdzorg, huisartsen en bij psychologen verplichte kost moeten zijn, net als voor bestuurders en politici die hiervoor verantwoordelijk zijn.’

Wibe Veenbaas, een van de grondleggers van Phoenix Opleidingen:

'José ontmoette ik op het Vlielandse strand waar zij jarenlang gewerkt heeft aan wat zij zelf een boek noemt. Ik was een van de eerste reizigers die in de luwte van een duinpan en mijn blik op de Noordzee, aan mijn reis door 'Het bevuilde nest' begon. In het aardedonker dicht bij de kleine Astrid  blijven, begon ik te voelen hoe het is om haar te zijn. In beginsel van deze reis door 'Het bevuilde nest' was ik in de veronderstelling dat ik als vaderfiguur haar anker en houvast zou zijn; dat gunde ik haar zo. Niets is minder waar gebleken, ik ontdekte dat zij mijn lichtje in het donker was. Ter ere van de heldenreis die de kleine Astrid gemaakt heeft, buig ik voor haar. Zij gunt haar ouders alle licht en leven, terwijl zij het kleine meisje in hun schaduw verscheurden. 'Het bevuilde nest' is dan ook geen boek, het is een bijzonder poëtisch kunstwerk waar mildheid en zachtheid het altijd wint van het duister.' 

Iva Bicanic, Klinisch psycholoog, expertise seksueel misbruik:

'Kort maar krachtig: Van harte aanbevolen de inmiddels zesde druk van 'Het bevuilde nest' van José aangevuld met prachtige nieuwe poëzie.'

Dr. Meinou Simmons, Kinder- en Jeugdpsychiater Oxford:

'Een prachtig geschreven en indrukwekkend boek over vroegkinderlijk trauma en misbruik. Het is een van de belangrijkste geheimen in onze samenleving: ik zie vaak ernstige gevolgen ervan als kinder- en jeugdpsychiater. Het boek brengt licht op een plaats van donkerte en misverstand. José Al heeft een uniek standpunt als therapeut, onderzoeker en voormalig slachtoffer. Het boek maakt sterke emoties los, maar is dapper, helder en veerkrachtig geschreven. Een artistiek en geheel eigen kenmerk is dat het boek is ingericht met mooie foto's en gedichten vanuit het standpunt van een kind en slachtoffer van trauma. Een boek om te lezen en nog eens te herlezen en aan te bevelen!'

Dr. Wiebe Postema, Kinder- en Jeugdpsychiater:

'Dit boek is in verschillende opzichten een waar kunstwerk om zowel een zwaar onderwerp als ook een vermeden onderwerp zo toegankelijk te omschrijven. Door haar kunstzinnige manier van uitdrukken en bijzondere poëzie is het niet te vergelijken met een ander boek wat ik ooit gelezen heb. Wat mij betreft zou het in iedere wachtkamer binnen de volle breedte van de hulpverlening, huisartsen en tandartsen moeten liggen. Een lage drempel en toegankelijk, net als de missie van José Al.'

Christel Kraaij, klinisch psycholoog – mede-eigenaar Centrum voor Transitie:

'Het bevuilde nest’ is een boek waarin op een ingenieuze wijze taal wordt gebruikt om de ernst en de zwaarte van vroegkinderlijke traumatisering over te brengen. José heeft de gave om met poëzie, met klare taal en gebruikmakend van theorie en onderzoek verschillende inkijkjes te geven en echt op gevoelsniveau over te brengen wat het betekent als je in onveiligheid opgroeit. En, misschien nog belangrijker, wat helend kan zijn, zodat de invloed van toen afneemt en de mogelijkheid om in vrijheid te bewegen binnen handbereik komt te liggen.'

Judith Bruynzeels, beeldend theatermaker, performer en trainer:

‘Het boek ‘Het bevuilde nest’ over vroegkinderlijk trauma is zacht in zijn hardheid. Je wilt soms de bladzijde niet omslaan, alsof je net als Astrid verstijfd, omdat je de pijn die je voelt bij het lezen liever niet wilt voelen. En toch omdat je haar niet alleen wilt laten zijn sla je om en val je ineens even in een heel zacht bed van woorden. En als je je even helemaal verdwaald voelt is er de ander, de therapeut in het boek die je helpt het licht aan te doen en te begrijpen wat je in het donker niet kan bevatten. Het is een rijk boek. Het is een rauw boek. Het is een pijnlijk troostrijk boek.’

Drs. Anita de Nennie, psycholoog en docent:

'Ik heb ‘Het Bevuilde Nest’ van José Al gelezen. Wat een mooi compleet boek! Het is in gevoelige en tegelijkertijd heldere bewoordingen geschreven, waardoor toegankelijk voor een groot publiek, ook qua leeftijd. Naast een verscheidenheid aan (seksueel) misbruik ervaringen, huiselijk geweld en affectieve verwaarlozing bevat het een degelijke onderbouwing, poging tot verklaring en onderzoeksuitkomsten. Een diep menselijk boek over een van de meest pijnlijke taboes van onze tijd. Ervaringsdeskundigen, professional of geïnteresseerde, voor iedereen is dit een zeer leerzaam en indrukwekkend boek.'

Jan Datema, voormalig regionaal projectleider aanpak huiselijk geweld, eergerelateerd geweld en zeden:

'Ik vind dit boek een must voor iedereen in deze keten van geweld. Slachtoffers, getuigen, èn plegers kunnen zich in dit boek herkennen. In dit belangwekkende boek zijn vele schrijnende voorbeelden beschreven. Het geeft inzicht in het leed dat slachtoffers thuis ondergaan. Daar waar een kind zich het veiligst zou moeten voelen, is het erger dan in een gevangenis. In het boek las ik dat dierenmishandeling ook een belangrijk signaal kan zijn van huiselijk geweld, iets dat ik herken uit mijn politiepraktijk. Bij dierenmishandeling moet dus actief worden doorgevraagd naar de oorzaak. Het is een vindplaats van geweld. Laat dit boek een eerste aanzet zijn om iets met de situatie te doen, niets doen is geen optie.'

Nina Blom geeft voorlichting over Münchhausen by Proxy:

‘Jouw boek 'Het bevuilde nest' geeft zoveel troost, kracht, hoop en inzichten. Jouw missie en boek blijft stromen met enorm veel dankbaarheid naar jou toe want jij helpt hier echt veel mensen mee. Ik heb er mijn tijd voor genomen om het boek te lezen en dat advies geef ik ook aan mijn mede overlevers. De prachtig raak geschreven gedichten troosten en zijn zo helend. Het is een absolute aanrader ook voor professionals en ervaringsdeskundigen! Ik heb er geen woorden voor zo mooi en zo helpend jouw prachtige missie...deze zal blijven stromen. Ik geef een waardering vanuit mijn hart: 5 van de 5 sterren en met veel bewondering en respect omdat het boek met zoveel passie en liefde is geschreven. Dankjewel lieve José!’

Bart Heeling, leerkracht SO+ klas RENN4, gedragsspecialist:

‘Tijdens het lezen van 'Het bevuilde nest' werd ik als het ware aan de hand meegenomen door het beschadigde leven van een jong kind, keek ik door haar ogen, rook ik via haar neus en hoorde ik via haar oren. Even, heel even, ving ik een glimp op van de verschrikkingen die zij moest doormaken. Maar ik kon het boek terzijde leggen, beseffende dat dit kleine meisje nog in het verhaal gevangen zat. Het kind dat spanningsvol opgroeit in gevoel van onveiligheid, kan het verhaal waar het dagelijks in leeft niet wegzetten. Dit besef heeft gezorgd dat ik de reis door het boek afgemaakt heb en dichtbij het beschadigde eenzame kind gebleven ben.’ Graag wil ik aandacht vragen voor het boek 'Het bevuilde nest' van José Al . In dit boek beschrijft zij op pijnlijk treffende wijze de ervaringen van, en gevolgen voor een kind dat opgroeit bij twee onveilige en onvoorspelbare ouders. Het trauma dat zich nestelt in het kind en een levenlang doorwerkt. Misbruik, mishandeling, het komt op de meest onverwachte plekken en momenten voor.'

Maaike Brunekreef, expertise kindermishandeling en partnergeweld:

‘Dit werk is uniek in zijn soort en neemt je middels bijzonder metaforisch taalgebruik, beeldende poëzie en kunstfoto’s mee in de onderstroom naar de ontluisterende realiteit van misbruik binnen het gezin. Een absolute vereiste voor iedereen werkzaam met kinderen en gezinnen.’

Wim Salters, Gezinsmanager en Jeugdbeschermer Amsterdam:

'Dank dat je dit boek geschreven hebt. Het heeft mij recht in het hart geraakt en mijn geest verrijkt. Wat een prachtig boek ondanks alle pijn en verdriet. Je hebt een vorm gevonden (tekst, beelden, poëzie) die diep raakt en inzicht geeft. Er spreekt zoveel verdriet maar tegelijkertijd ook zoveel kracht uit jouw reflectie en wijsheden, maar ook uit de heldere en praktische handvatten. Er is nog weinig bekend en geschreven over transgenerationeel kindermisbruik door beide ouders. En zeker niet van hoogopgeleide ouders die hoog op de maatschappelijke ladder staan.'

Robin Diekman, Systemisch Verandermanager:

‘Op de meest indrukwekkende plek waar ik ooit ben geweest, las ik een even zo indrukwekkend boek: Het Bevuilde Nest van José Al. Ik bracht de maand februari door op grote hoogte in het Himalaya-gebergte, samen met m'n gids Bashudev. Een aantal weken waren wij met z'n tweeën even helemaal alleen op de wereld. Onderweg naar boven namen we ruim de tijd om te acclimatiseren. Die rustmomenten benutte ik om José's boek te lezen. Hoe is het voor kinderen om op te groeien in een omgeving waar angst, verwaarlozing en/of misbruik normaal is? Hoe heftig kan het zijn als gebeurtenissen langdurig worden ontkend, omdat dat nog altijd eenvoudiger is dan ze te verzwijgen? En wat voor gevolgen heeft dat in de vorming van kind tot volwassene? Qua inhoud is dit boek intens ongemakkelijk en gaat niets uit de weg. José schrijft op een hele mooie en liefdevolle wijze over zware thematiek, maar snijdt precies op de plekken die het meeste pijn doen. En dat is een groot compliment!’

Nicole de Lange-Schepers, Psychosociaal therapeut:

‘Heel indrukwekkend boek 'Het bevuilde nest' van José. Ik heb het in één keer uitgelezen. Een pittig boek maar helaas voor veel cliënten de realiteit van hun leven. Gisteren had ik het boek weer even in mijn handen en bladerde het door, ik was dankbaar dat ik veel inzicht heb gekregen in welke sporen een familiedrama van misbruik, geweld en verwaarlozing geeft en hoe wij als hulpverleners hen kunnen bijstaan en hoop en steun kunnen bieden.’

Esther de Wildt, systeemtherapeut binnen forensische psychiatrie:

'Ondanks 30 jaar werkervaring binnen de GGZ en Jeugdzorg ben ik niet eerder een boek tegen gekomen die zo helder de essentie beschrijft in klare 'mensentaal' over gevoel, gedrag en gevolgen van kindermishandeling. En dat is de weg om met mensen die hulp zoeken in gesprek te zijn. Het is juist naast de bestaande modellen en methoden een boek wat mij handvatten en woorden geeft om wat ik voel en denk te zien en horen, te bevragen! En zo de essentie van de gevolgen te kunnen vatten.'

Lisa Nicola, Maatschappelijk Werker bij Veilig Thuis:

'Dit boek over hoe het is op te groeien in een onveilig gezin is heel belangrijk. Het is schokkend maar zeer verhelderend geschreven met respect en liefde voor slachtoffers, overlevers. Het boek beschrijft buiten de kaders en bekende systemen heel helder wat signalen zijn die vaak over het hoofd worden gezien waardoor de onveiligheid voortduurt. Door dit boek leren we dat wanneer iets onvoorstelbaar lijkt er een alarmbel moet rinkelen, want juist dat is het. Onvoorstelbaar waar. Ik heb mij opgegeven voor het 'Napraten' over het boek en de lezing, dat heeft mij nog meer inzichten gegeven.'

Evelien Erkut, Gezinshulpverlener/Jeugdhulpverlener:

'Ik heb nog nooit een boek in handen gehad door mijn studie en werkjaren heen waarin de signalen zo helder beschreven staan. Dit heb ik dan ook altijd gemist en maakten me ook onzeker in het herkennen van signalen. Het is helder en beeldend geschreven, waar kennis en ervaring op geheel andere wijze beschreven worden dan de theorieboeken tot nu toe. Toen ik begon met lezen kon ik ook niet meer stoppen. Het verhaal grijpt je vast en neemt je mee op die wijze dat je de signalen met iedere vezel in je lijf gaat voelen. Dan is het zo'n meerwaarde om je voor het 'Napraten' op te geven. Ik heb al mijn gedachten en vragen kunnen delen met José en andere deelnemers. Dat heeft mij veel goeds gebracht.'

Hilde Zuurman, professioneel coach&relatietherapeut:

'Dankbaar ben ik voor het indrukwekkende boek van José. Door haar concrete en beeldende schrijversstijl raakt ze me diep. Ze neemt me zo mee in een verhaal van een onschuldig kind, dat in stilte in (een voelbaar wordende) ‘gevangenschap’ moet zien te overleven. Met structureel en langdurig afschuwelijk leed. Hopelijk ervaren deze slachtoffers dat ze ooit weer eigenaarschap hebben over hun lichaam in vrijheid - Met nieuwe inzichten erbij zal ik scherp zijn wanneer er alarmbellen afgaan in mijn (werk-)omgeving…'

Ineke Geertsema, Trainer Familieopstellingen:

'De gedichten van José raken een diepe laag in het (on)bewust-zijn. Ze zijn rauw, troostend, kwetsbaar, krachtig, hard en tegelijkertijd zacht. Zorgen voor herkenning en erkenning. Ik ben blij met de gedichtenbundel en zal deze regelmatig gebruiken aan het einde van een opleidingsdag familieopstellingen.'

Samantha Kee, Centrum Puur:

'Zoveel meer dan woorden op papier, hartverscheurend hartverwarmend. José maakt stille pijn tastbaar tot op ongekende diepte. Dit (be)grijpt je. De woorden uit haar pen schijnen licht op dat wat voor dood werd achtergelaten. Vergeten pijn vraagt woord voor woord, zie mij, voel mij, eer mij.'